Η φωτογραφία ενός προσώπου
11/11/2020
Υπάρχει πάντα σε κάθε φωτογραφία ενός προσώπου ένα μέρος του που μένει έξω από το πλαίσιο που την ορίζει. Υπάρχουν δυο μάτια, μια μύτη, ένα στόμα, το μέτωπο, το πηγούνι, τα μαλλιά, αν φυσικά είναι ανφάς. Και η έκφραση. Ένα ''χαμογελάστε παρακαλώ!'', ένα μειδίαμα, μια γλώσσα προπέτισσα, ατίθαση που εννοεί να βρίσκεται έξω από το στόμα και να μας κοροιδεύει.
Υπάρχει ένα πρόσωπο που απεικονίζεται, αλλά δεν είναι ακριβώς το πρόσωπο αυτού που βλέπουμε. Ένα πρόσωπο που οφείλει τα πάντα στο φακό και την ικανότητα του φωτογράφου. Ο φακός μεταμορφώνει αλλά αδιαφορεί. Ενώ εκείνο το πρόσωπο που εμείς βλέπουμε μας αγνοεί, δεν μας γνωρίζει, αφού δεν μας βλέπει και είναι απίθανο να μας φαντάζεται. Πώς να φανταστεί αλήθεια μια φωτογραφία; Πώς να συμπεριφερθεί με ευγένεια; Έχει τα χαρακτηριστικά ενός προσώπου, αλλά δεν είναι ακριβώς το πρόσωπο.
Στους περισσότερους ανθρώπους τους γνωρίζουμε από τη φωτογραφία τους και μοιραία δεν θα τους συναντήσουμε ποτέ δηλαδή ακόμα και αυτούς που έχουμε συναντήσει τους γνωρίζουμε τόσο λίγο σαν να τους βλέπαμε σε μια φωτογραφία κιτρινισμένη απ' το καιρό ή μια σέλφις στο φέις μπουκ.
Ένας τελωνιακός υπάλληλος, ένας αστυνομικός κοιτούν τη φωτογραφία διαβατηρίου μια δυο φορές και ύστερα το πρόσωπο και ξανά φωτογραφία και ξανά το πρόσωπο. Συνήθως δυσκολεύονται να ταυτίσουν το πρόσωπο που βλέπουν με τα ίδια τους τα μάτια με 'κείνο της φωτογραφίας. Μια ακόμα ένδειξη πως κάτι λείπει πάντα από μια φωτογραφία. Κάτι διαφεύγει της σύλληψης του φακού, κάτι παρέλειψε να συλλάβει το μάτι του φωτογράφου, το μάτι της κάμερας που συνήθως είναι το ίδιο μάτι. Μια φωτογραφία ενός προσώπου κάθε άλλο παρά απεικονίζει το πρόσωπο αυτό. Ούτε το ίδιο το πρόσωπο αναγνωρίζει πάντα τον εαυτό του σε μια φωτογραφία του. Τον ξενίζει όπως όταν πρωτακούσει τη φωνή του να μιλάει στο μαγνητόφωνο. Τον εαυτό του σε μια στιγμή παραφοράς, τα λόγια που του ξέφυγαν. Δυο ποτά παραπάνω που τον μέθυσαν και έκανε πράγματα που την επομένη έχει σβήσει από τη μνήμη του. Η κάμερα είναι ένα μηχανικό μέσο στα χέρια ενός ανθρώπου που τη χρησιμοποιεί. Το πρόσωπο είναι μια ζωντανή παρουσία είτε έχει συνείδηση του εαυτού του, είτε όχι.
Άρα πάντα κάτι θα διαφεύγει από το ζωντανό πρόσωπο είτε τον συναντάμε από κοντά είτε βλέπουμε ένα αντίγραφό του.
Ποτέ δεν πρόκειται να γνωρίσουμε απ' την καλή και απ' την ανάποδη ένα πρόσωπο που γνωρίζουμε και έχουμε συναναστραφεί μαζί του. Ποτέ δεν πρόκειται να γνωρίσουμε ένα πρόσωπο από μια απεικόνισή του γιατί και απ' τις δύο περιπτώσεις κάτι θα διαφεύγει και αυτό θα κάνει τα πράγματα θολά και αβέβαια.
