Το περιοδικό CODORNIZ
20/04/2021
Στη μνήμη του αγαπημένου μας φίλου Κώστα Κ..
Το περιοδικό Codorniz είναι ένα εβδομαδιαίο χιουμοριστικό περιοδικό που εκδιδόταν στη Μαδρίτη από τον Ιούνιο του 1941 λίγο δηλαδή μετά τον εμφύλιο πόλεμο έως τη Μεταπολίτευση το 1978. ιδρυτής του ήταν ο Miguel Mihura Santos. Η ισπανική επετηρίδα τύπου το 1943 περιγράφει το Codorniz σαν ένα περιοδικό χιουμοριστικό και αισιόδοξο. Ο ίδιος ο Mihura περιγράφοντας τον σκοπό της έκδοσης ανέφερε ότι το περιοδικό είναι γεμάτο φαντασία, πολλά ψέματα και δεν περιέχει ίχνος κακεντρέχειας. Οι αναγνώστες του βρήκαν στο Codorniz ένα χιούμορ καθόλου μολυσμένο από την πραγματική ζωή. Ένα χιούμορ διαχρονικό, βασισμένο στα μέσα της γλώσσας και την ικανότητα του σχεδίου που ψάχνει το παράδοξο, γιατί το πραγματικό χιούμορ δεν προσδοκά ούτε να διδάξει, ούτε να διορθώσει.
Η ιδέα του ονόματος, codorniz σημαίνει ορτύκι, προέκυψε καθώς οι ιδρυτές του ήθελαν αυτό να αντανακλά την αθωότητα και την καλή πρόθεση.
Το Codorniz ήταν ένα περιοδικό που καλούσε τη συμμετοχή του αναγνώστη. Ζητούσε έναν αναγνώστη έξυπνο που θα του άρεσαν οι εκπλήξεις και τα παράλογα ευρήματα. Γιατί όπως ο ίδιος ο Mihura έλεγε το χιούμορ είναι σαν ένα απίθανο όνειρο που στο τέλος πραγματοποιείται. Λογοτεχνικοί συνεργάτες του περιοδικού ήταν οι Tono, Miquelarena, Fernández Flórez, Neville, Ramón και άλλοι. Χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα, όχι για να κρύψουν την πραγματική τους ταυτότητα, αυτό δεν θα το ανεχόταν η φρανκική λογοκρισία, αλλά για να πολλαπλασιάσουν τις καταγραφές ανάλογα με τα θέματα και την προοπτική που ήθελαν να τα προσεγγίσουν.
Το 1944 τη διεύθυνση του περιοδικού αναλαμβάνει ο 22χρονος τότε Álvaro de Laiglesia. Νέοι συνεργάτες ενσωματώνονται στο περιοδικό Chumy, Mingote, Nácher, Palomino, Óscar Pin και άλλοι. Το χιούμορ του περιοδικού, υπό τη διεύθυνση του Alvarito, αλλάζει. Ξεπερνώντας τα στενά όρια της λογοκρισίας, δεν διστάζει να ανατρέψει τα καθιερωμένα και να σχολιάσει την σκληρή, τότε, πραγματικότητα. Παρά το ότι ο Mihura διαφωνεί με τη νέα λογική, οι πωλήσεις του περιοδικού αυξάνονται. Το 1951 κάνει την εμφάνισή του το χαρακτηριστικό “σύνθημα” του περιοδικού “το πιο οξύ περιοδικό για τον πιο έξυπνο αναγνώστη”. Το περιοδικό τη δεκαετία του 50 κριτικάρει τη συμπεριφορά των ισπανών απέναντι στις μόδες, τις στάσεις των νέων, την εισχώρηση της λατινοαμερικάνικης κουλτούρας, τα πρώτα συμπτώματα της ανάπτυξης κτλ.
Τη δεκαετία του 60, εκμεταλλευόμενο την κάποια χαλάρωση της λογοκρισίας, το περιοδικό πολιτικοποιείται κι άλλο, χωρίς να λείψουν βέβαια περιστατικά διώξεων. Νέοι δημιουργοί συνεργάζονται Máximo, Abelenda, Ballesta και άλλοι. Το 1970, όμως, πεθαίνει ο βασικός συνεργάτης του περιοδικού Fernando Perdiguero. Ενώ το 1977, o Álvaro 33 χρόνια μετά, κουρασμένος και χωρίς νέες ιδέες, παραιτείται από τη διεύθυνση του περιοδικού. Αυτά τα δυο γεγονότα σηματοδοτούν την αρχή της παρακμής του περιοδικού.
Το 1975 ο γιατρός και συγγραφέας Santiago Lorén, πολύ οξύς στην πολιτική του ματιά, προκαλεί την οργή στις αρχές, οι οποίες κλείνουν ξανά το περιοδικό. Με την παραίτηση του Álvaro το περιοδικό αλλάζει διευθύνσεις, και ο χαρακτήρας του αλλάζει. Δεν λείπουν και τα γυμνά εξώφυλλα, ενώ οι αναγνώστες νοσταλγούν προηγούμενους συνεργάτες.
Με την ψήφιση του Συντάγματος, την οποία το περιοδικό υποστηρίζει με μεγάλο δημοκρατικό ενθουσιασμό, και ύστερα από 1898 τεύχη, το περιοδικό κλείνει οριστικά.