Επειδή έχουμε μπει ήδη στο φθινόπωρο επιταχύνουμε τη διήγηση της καλοκαιρινής μας – ακόμα – μετεκλογικής καφενειακής ιστορίας:

Ο ενοχλημένος Ελισαίος απαντάει – κάπως αγχωτικά – στον παλιόφιλο του:

«Μα πως μπορείς και παραμένεις αριστερός, μετά από όλα αυτά; Εσύ, ένας τόσο ικανός κι επιτυχημένος άνθρωπος;»

Ο Καπετάνιος γυρνάει προς το φίλο του, και του απαντάει – ελαφριά συνοφρυωμένος

«Μα δεν είμαι πια αριστερός»!

Ο μπάρμπα Σάκης σιγοντάρει – από την άλλη άκρη του τραπεζιού:

«Βεβαίως πφου και δεν είστε πια πφου αριστερός, κύριε!»

Αλλά κι ο Σιώκος παρεμβαίνει και με βλοσυρό ύφος απευθύνεται στον Ισαάκ Κομνηνό:

«Μη μιλας Σάκη, δε ξέρεις»

Ο Καπετάνιος γέρνει το σώμα του, πιάνει το ακουμπισμένο στο τραπέζι αριστερό καρπό του Σιώκου και σπεύδει να τον νουθετήσει:

«Όχι, έχει δίκιο ο Σάκης, Γιάννη μου! Και ξέρεις γιατί; Γιατί  είναι πραγματικός αριστερός!»  

«Ξανά ακουμπάει την πλάτη του στην πλάτη της καρέκλας και συνεχίζει: Είναι ο μόνος από εμάς που δεν μπήκε στο σύστημα ποτέ. Άνετα θα μπορούσε να πάρει το πτυχίο του και να γίνει από οικοδόμος –  πολιτικός μηχανικός… Και να μην αναγκάζεται στα 63 του να κάνει μεροκάματα για να βγάζει το ψωμί του  … Και δεν έγινε ούτε καν μικροεργολάβος, όπως πολλοί οικοδόμοι κάνανε εκείνο τον καιρό – και χωρίς πτυχίο βέβαια… Αλλά ούτε εκμεταλλεύθηκε την οικογενειακή του περιουσία, που του τη φάγανε συγγενείς και φίλοι…»

Και μετά από ένα μικρό διάλειμμα – φανερά συγκινημένος, σχεδόν θλιμμένος 

«Είναι βαριά η καλογερική… Αλλά ο Σάκης αυτήν επέλεξε… Ενώ εμείς ενταχθήκαμε κι υπηρετήσαμε το σύστημα»   

Ο Σάκης παρεμβαίνει βροντερά:

 «Εσύ κι ο φίλος  σου ΕΙΣΤΕ το σύστημα, αγαπητέ μου!»

Ο Καπετάνιος απαντάει με θλιμμένο χαμόγελο:

«Όχι, παλιέ μου φίλε. Εμείς είμαστε, απλώς, καλοπληρωμένα καλό–  ταϊσμένα πιόνια του συστήματος. Γρανάζια πολυτελείας, με άλλα λόγια»

Και γυρνώντας στον Ελισαίο –  και δείχνοντας τον:

 «Όσο κι αν ο φίλος μου από εδώ  νομίζει ότι χειρίζεται ή διαχειρίζεται το σύστημα, είναι απλά υπηρέτης ενός απρόσωπου μηχανισμού, Αυτό το σύστημα δεν ανήκει σε κανένα. Εμείς του ανήκουμε…»

 Ο φανερά εκνευρισμένος κι αμήχανος Ελισαίος χαμογελάει ειρωνικά κι απαντάει

«Αυτό όμως το σύστημά,  που σ’ έκανε πάμπλουτο –  παρεμπιπτόντως,  ταΐζει τον κόσμο. Αν κατέρρεε,  θα πεινούσαμε όλοι!»  

Ο Καπετάνιος απαντάει με ελεγχόμενο εκνευρισμό:

«Άσε μας, μωρέ Ελισαίε! Που ο μίσος πλανήτης πεινάει!»

Ο Ελισαίος απαντάει χαμηλόφωνα

«Όπου δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς ο καπιταλισμός!»

Κι ο Καπετάνιος συνεχίζει με διάθεσης αγόρευσης – κι παραβλέποντας την απάντηση – το σαθρό επιχείρημα:  

«Άσε που δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα… Η πείνα – αν και όχι πάτα και παντού – , οι κοινωνικές ανισότητες, η εκμετάλλευση, οι πόλεμοι ήταν πάντα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού – όπως και κάθε ταξικής κοινωνίας… Αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι άλλο…»  

Συνεχίζει, χωρίς να κοιτάει κάποιον συγκεκριμένα και κάνοντας αλλεπάλληλες ή συχνές μικρές παύσεις:

«Πολύ φοβάμαι ότι  ο καπιταλισμός δε μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω πια… Αδυνατεί πια να προσφέρει κάτι ριζικά νέο στην κοινωνία, Σε όλα τα επίπεδα: και στην οικονομία, και στην επιστήμη, και στην τεχνολογία… Για να μην μιλήσουμε για τέχνη και πολιτισμό … Βάλτος…   Κι αφού δε μπορεί να γεννήσει κάτι ριζικά καινούργιο, ίσως οδηγηθεί στην αυτοκαταστροφή του… Και μαζί με τη δικιά του αυτοκαταστροφή, στην καταστροφή του ίδιου του πολιτισμού εν γένει…»

Ο Ελισαίος απαντάει, πιο αποφασιστικά αυτή τη φορά:

«Όλα αυτά είναι ανοησίες! Καταστροφολογικές ανοησίες… Αυτά λέγανε και οι μπολσεβίκοι στο μεσοπόλεμο, αλλά κι εγώ ο βλάκας πριν 45 χρόνια … Και τι έγινε;»

Απαντάει μόνος του:

«Ο καπιταλισμός γιγαντώθηκε ακόμα περισσότερο… Μετά τον πόλεμο, είχαμε μια άνευ προηγουμένου ανάπτυξη – οικονομική και τεχνολογική,  πραγματοποιήθηκε η κοινωνία αφθονίας,  οι γεωγραφικές αποστάσεις μίκρυναν…»  

Ο Καπετάνιος διακόπτει με διακριτικά –  αλλά και εύθυμα –  ειρωνικό ύφος:

«Ναι, είχαμε αφθονία, μετά τον πόλεμο…»

Αλλά ο Ελισαίος είναι ασυγκράτητος:

«Κι όσο για την επιστημονική και τεχνολογική στασιμότητα, η 3η και τώρα η 4η  βιομηχανική επανάσταση, όλες οι νέες ανακαλύψεις της αστροφυσικής και της σωματιδιακής φυσικής  έρχονται να σε διαψεύσουν πανηγυρικά!»

Ο Καπετάνιος απαντάει, ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής:  

«Δηλαδή, ως εκεί φθάνει η επιστημονική σκέψη κι έρευνα, οι επιστημονικές φιλοδοξίες, στον σύγχρονο καπιταλισμό: στην μετατροπή του ανθρώπου σε μηχανή, στην – προκλητικά δαπανηρή – αναζήτηση ενός σωματιδίου – που ίσως και να υπάρχει μόνο στη φαντασία κάποιων επιστημόνων, στις μαύρες τρύπες και στα ηλεκτρονικά μπιχλιμπίδια;»

Συνεχίζει, κοιτώντας τον Ελισαίο στα μάτια:  

«Σίγουρα κάποιες από αυτές τις ανακαλύψεις και τεχνολογίες, όπως λόγου χάρη η ρομποτική, μπορούν να γίνουν παρακαταθήκες για μια ανώτερη μορφή της ανθρώπινης κοινωνίας, αλλά δε  φτάνει αυτό… Ακόμα είμαστε εξαρτημένοι από το πετρέλαιο και τη μηχανή εσωτερικής καύσης, η ιατρική έρευνα έχει μετατραπεί σε εμπόριο – και, παρεμπιπτόντως, πολλοί γιατροί σε βαποράκια των φαρμακευτικών εταιριών… Κι ακόμα είμαστε έρμαια κάθε λογής ακραίων φυσικών φαινομένων. Ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να προβλέψουμε τους σεισμούς!»

Ο Ελισαίος, που δείχνει κάπως αγριεμένος, παίρνει τον λόγο…